راهنمای خرید CPU

پردازنده مرکزی یکی از اصلی‌ترین و حیاتی‌ترین بخش‌های سیستم کامپیوتری است. چه در حال جمع کردن سیستم کامپیوتری جدید باشید یا صرفا خواهید سیستم کامپیوتری قدیمی خود را ارتقا دهید، انتخاب CPU بسیار مهم است. در حال حاضر روزبه‌روز به تعداد پردازنده‌های موجود در بازار اضافه می‌شود. به همین خاطر ممکن است سوال‌هایی درباره چگونگی انتخاب پردازنده مرکزی مناسب داشته باشید. در ادامه راهنمای خرید CPU را به طور کامل توضیح داده‌ایم و در آخر بهترین گزینه‌های موجود در بازار را معرفی کرده‌ایم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید که بتوانید پردازنده مناسبی برای سیستم کامپیوتری‌تان انتخاب کنید.

واحد پردازش مرکزی یا CPU چیست؟

Cpu یا همان واحد پردازش مرکزی به عنوان اصلی‌ترین بخش سیستم کامپیوتری شناخته می‌شود. این قطعه سخت‌افزاری، تمامی اطلاعات و دستورالعمل‌های دریافتی از سمت رایانه را پردازش و اجرا می‌کند. عموما گیمرها برای سیستم کامپیوتری خود به دنبال پردازنده مرکزی قوی هستند؛ چرا‌که این قطعه در کنار سایر قطعات سخت‌افزاری مانند پردازنده گرافیکی، باعث می‌شوند که سیستم کامپیوتری شما سنگین‌ترین بازی‌ها و برنامه‌ها را اجرا کند. در واقع CPU به عنوان مغز هر سیستم کامپیوتری شناخته می‌شود.

راهنمای خرید پردازنده مرکزی

زمانی‌که اقدام به خرید پردازنده مرکزی می‌کنید، با تنوع بالایی از مدل‌ها روبه‌رو می‌شوید. اما کدام یک از آن‌ها مناسب سیستم کامپیوتری شما است؟ در واقع برای انتخاب CPU باید نکاتی را مد نظر قرار دهید که در ادامه به‌طور کامل توضیح می‌دهیم.

نوع استفاده از رایانه

اصلی‌ترین استفاده شما از سیستم کامپیوتری چیست؟ این اولین سوالی است که هنگام خرید CPU باید از خود بپرسید. آیا استفاده شما از رایانه به انجام امور روزمره و اجرای برنامه‌های ساده ختم می‌شود یا از آن برای اجرای کارهای گرافیکی سنگین استفاده می‌کنید؟ معمولا گیمرها به دنبال CPU با سرعت کلاک بالا و تک رشته‌ای هستند. اما اگر محتواهای ویدئویی و گرافیکی سنگین تولید می‌کنید، به پردازنده‌های چند هسته‌ای و چند رشته‌ای نیاز خواهید داشت.

سازگاری با سوکت

سازگاری بین پردازنده مرکزی و مادربرد یکی از مهم‌ترین نکات هنگام خرید CPU است. توجه داشته باشید که پردازنده مورد نظرتان ممکن است با سوکت مادربرد رایانه سازگاری نداشته باشد. در واقع سوکت‌، رابط میان پردازنده و مادربرد است؛ بنابراین مشخصات مادربرد و CPU را بررسی کنید تا از سازگاری آن‌ها با یکدیگر مطمئن شوید.

معمولا این نوع اطلاعات در دفترچه راهنمای مادربرد یا سایت سازنده آن وجود دارد. اگر در این رابطه اشتباهی صورت بگیرد، ‌ عملا پردازنده غیرقابل استفاده خواهد بود و باید مادربرد خود را عوض کنید. برخی از پردازنده‌ها و مادربردهای سازگار با یکدیگر عبارت‌اند از:

• پردازنده‌های نسل ۱۲ اینتل: سازگار با چیپست سری ۶۰۰ و سوکت LGA1700
• پردازنده‌های نسل ۱۳ اینتل: سازگار با چیپست سری ۷۰۰ و سوکت LGA1718
• پردازنده AMD Ryzen 5000: سازگار با مادربردهای سری ۵۰۰ و سوکت
• پردازنده AMD Ryzen 7000: سازگار با چیپ ست X670E/X699 و سوکت

تعداد هسته پردازنده

پس از تعیین نوع انتظارتان از عملکرد سیستم، نوبت به تعداد هسته‌های پردازنده می‌رسد. منظور از هسته‌های پردازنده مرکزی، تعداد پردازنده‌های مستقل است. بسیاری از برنامه‌ها برای اجرا از چند هسته استفاده می‌کنند. هرچه تعداد هسته‌ پردازنده بیشتر باشد، امکان اجرای برنامه‌های مختلف به صورت همزمان نیز بیشتر می‌شود.

بنابراین، اگر انتظار اجرای برنامه‌های سنگین از سیستم را دارید، به سراغ پردازنده‌های چند هسته‌ای بروید. پردازنده‌های مرکزی ۶ و ۸ هسته‌ای موجود در بازار، سطح عملکرد بالایی را رقم می‌زنند.

سرعت کلاک

سرعت کلاک پردازنده مرکزی بر حسب گیگاهرتز سنجیده می‌شود و تعیین کننده سرعت اجرای برنامه‌ها در رایانه است. هرچه سرعت کلاک بیشتر باشد، برنامه‌ها با سرعت بالاتری پردازش و اجرا می‌شوند. به طور کلی سرعت کلاک بالا، عملکرد کلی سیستم را بهبود می‌بخشد. البته تنها به عدد ذکر شده اکتفا نکنید و بهتر است سرعت کلاک را به طور عملی بسنجید. در نظر داشته باشید که بین سرعت کلاک، تعداد هسته‌ها و رشته‌های پردازنده باید تناسب وجود داشته باشد.

حافظه کش یا نهان

یکی دیگر از نکات مهمی که باید هنگام خرید پردازنده مرکزی توجه کنید، حافظه کش، مخصوصا حافظه‌های L1، L2 و L3 هستند. برخی برنامه‌ها  برای اجرا نیاز به دسترسی سریع به داده‌ها دارند و اگر پردازنده مرکزی دارای حافظه کش مناسبی نباشد، این دسترسی با تاخیر انجام می‌شود؛ بنابراین حافظه کش بیشتر به معنای دسترسی سریع‌تر به داده‌ها و کاهش زمان اجرای دستورالعمل‌های سیستم است. با این اوصاف هنگام خرید CPU به مقدار حافظه نهان و تناسب آن با میزان انتظارتان از عملکرد کامپیوتر توجه داشته باشید و گزینه‌ای را انتخاب کنید که به خوبی از پس اجرای برنامه‌های مورد نظرتان بربیاید.

قابلیت اورکلاک

پردازنده‌هایی که قابلیت اورکلاک دارند، این امکان را می‌دهند که در صورت تمایل، ‌ بتوانید سرعت کلاک یا ولتاژ CPU و GPU را افزایش دهید. این کار منجر به عملکرد و سرعت بهتر سیستم می‌شود. توجه کنید که امکان اورکلاک در تمام پردازنده‌های موجود در بازار وجود ندارد و تنها بعضی از مدل‌های موجود از این قابلیت برخوردارند.

اگر قصد اورکلاک پردازنده را دارید، باید بگوییم که قطعا فشار بیشتری به سیستم کامپیوتری شما وارد خواهد شد و ممکن است ضمانت‌نامه موجود نیز باطل شود؛ بنابراین مطمئن شوید که مادربرد سیستم برای این کار مناسب است و رایانه نیز به سیستم خنک کننده مجهز شده باشد. اگر گیمر هستید، ممکن است به اورکلاک کردن پردازنده علاقه‌ داشته باشید؛ اما باید معایب آن را هم به خوبی بشناسید.

توان حرارتی

توان حرارتی پردازنده (TDP) به مقدار گرمای تولید شده توسط پردازنده گفته می‌شود. معمولا پردازنده‌های قوی‌تر، مقدار گرمای بیشتری از تولید می‌کنند. برای جلوگیری از آسیب به دستگاه، مطمئن شوید که سیستم خنک کننده دستگاه شما، می‌تواند میزان گرمای تولید شده را کنترل کند.

از طرف دیگر TDP پردازنده با مصرف انرژی رابطه مستقیم دارد. پردازنده‌های کم‌مصرف، هزینه برق را تا حد زیادی کاهش می‌دهند و از داغ شدن سیستم جلوگیری می‌کنند. اگر مقدار انرژی مصرفی برایتان در اولویت قرار دارد، توان حرارتی پردازنده مرکزی را مد نظر قرار دهید.

هنگام انتخاب خنک کننده، بهتر است نوع نیاز و ویژگی‌های سیستم کامپیوتری خود را در نظر داشته باشید. چند نمونه از رایج‌ترین خنک‌کننده‌های موجود در بازار به شرح زیر هستند.

• خنک کننده مایع: یکی از خنک کننده‌های پیشرفته‌ای که می‌توانید برای سیستم کامپیوتری خود در نظر بگیرید، خنک کننده‌های مایع هستند. این نوع خنک کننده شامل یک پمپ، رادیاتور و حلقه‌ای پر از مایع است. گرمای پردازنده از طریق مایع جذب و به رادیاتور منتقل می‌شود. فن‌های رادیاتور گرما را دفع می‌کنند. خنک کننده‌های مایع با عملکرد حرفه‌ای خود، میان گیمرها محبوب هستند و نور RGB آن‌ها، کیس را از لحاظ بصری جذاب می‌کند. قیمت‌ آن‌ها نیز به نسبت گران محسوب می‌شود.
• فن‌های خنک کننده: اگر به دنبال خنک کننده‌ای با قیمت مناسب هستید، فن‌های خنک کننده را پیشنهاد می‌کنیم. این نوع خنک کننده شامل یک هیت سینک و فن است که گرما از طریق هیت سینک دفع می‌شود. پس از داغ شدن هیت سینک، فن با جریان دادن هوا، به خنک شدن آن کمک می‌کند. لازم به ذکر است که بسیاری از پردازنده‌های موجود در بازار، به شامل فن‌ خنک‌کننده هستند. فن‌های خنک کننده نسبت به خنک کننده‌های مایع قیمت پایین‌تری دارند.
• خنک کننده آب سفارشی: به عنوان حرفه‌ای‌ترین گزینه موجود، می‌توان به حلقه‌های خنک کننده آب سفارشی اشاره کرد. این نوع خنک کننده بسیار جذاب و در عین حال گران است. تنظیم آن برایتان هزینه‌بر و زمان‌بر خواهد بود. اما اگر می‌‌خواهید دما در سیستم کامپیوتری شما به بهترین نحو کنترل شود، خنک کننده آب سفارشی انتخاب خوبی است.

قیمت پردازنده

در حال حاضر CPUهای موجود در بازار از قیمت‌های مختلفی برخوردارند. بسته به نوع انتظاری که از سیستم خود دارید‌، به دنبال گزینه‌ای باشید که با هزینه‌ای معقول، بیشترین مزیت‌ها را در اختیارتان قرار می‌دهد. معمولا پردازنده‌های برتر، قیمت‌های بالایی دارند. به همین خاطر بهتر است از خود بپرسید که یک پردازنده میان رده می‌تواند انتظارات شما را برآورده کند یا نیاز به پردازنده‌های بسیار قوی دارید؟ در صورت مناسب بودن شرایط، بهتر است پردازنده را در دنیای واقعی تست کنید و سپس آن را بخرید.

برند پردازنده

زمانی‌که اقدام به خرید پردازنده مرکزی می‌کنید، دو برند مشهور اینتل و AMD پیش رویتان قرار می‌گیرند. این دو برند بازار اصلی CPU را در دست دارند و بر اساس نیازهای افراد، مدل‌های متنوعی را تولید کرده‌اند. پردازنده‌های اینتل معمولا در اجرای برنامه‌هایی که به قدرت تک هسته‌ای نیاز دارند، عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهند. از طرف دیگر پردازنده‌های چند هسته‌ای AMD نیز بسیار مورد توجه واقع شده‌اند. برای انتخاب مدل مورد نظرتان، باید نیازهای خود را بشناسید و پس از انجام تحقیقات لازم، پردازنده مناسب خود را انتخاب کنید.

گارانتی

هنگام خرید CPU به گارانتی آن توجه کنید. درصورتی‌که محصول گارانتی معتبری داشته باشد، با بروز مشکل، می‌توانید مشکل را بسیار ساده‌تر حل کنید. مدت زمان پشتیبانی از مشتری برای هر گارانتی ممکن است با دیگری تفاوت داشته باشد. بهتر است این موضوع را برای CPU و سایر قطعات سخت‌افزاری سیستمتان مد نظر قرار دهید.

بررسی نظرات

اگر به دنبال خرید CPU هستید، توصیه می‌کنیم که از سایت‌های معتبر، نظرات کاربران را پیرامون محصول مورد نظرتان بخوانید. قطعا تجربه اشخاصی که از آن محصول استفاده کرده‌اند بسیار در انتخاب شما کمک می‌کند. همچنین در سایت‌های معتبر، مشخصات فنی پردازنده‌های مختلف را باهم مقایسه کنید تا به دیدگاه مناسبی برسید.

حال که با راهنمای خرید CPU آشنا شدیم، در ادامه به معرفی چند نمونه از بهترین پردازنده‌های مرکزی موجود در بازار می‌پردازیم.

معرفی بهترین CPU ‌های موجود در بازار

در حال حاضر مدل‌های مختلفی از پردازنده‌های مرکزی در بازار موجود هستند که می‌توانند نیازهای مختلف کاربران را تامین کنند. هریک از این پردازنده‌ها دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که می‌توانید با توجه به نیاز خود مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید. در ادامه به معرفی چند نمونه از بهترین CPU ‌های موجود می‌پردازیم.

پردازنده مرکزی ای ام دی مدل Ryzen 5 5600X TRAY

برند معروف پردازنده AMD پردازنده‌های سری ۵۰۰۰ را وارد بازار کرده است که از لحاظ عملکرد در سطح بسیار خوبی قرار دارند. پردازنده مرکزی ای ام دی مدل Ryzen 5 5600X با ۶ هسته و ۱۲ رشته یکی از بهترین میان‌رده‌های این سری از پردازنده‌ها است. استفاده از فناوری ۷ نانومتری و معماری Zen 3 در ساخت این پردازنده، آن را به یکی از بهترین میان‌رده‌های موجود تبدیل کرده‌اند.

باوجود توان مصرفی ۶۵ وات، پردازنده Ryzen 5 5600X را می‌توان از لحاظ انرژی بسیار بهینه دانست. حافظه کش این پردازنده ۳۲ مگابایت بوده و با سوکت AM4 سازگاری دارد. با این اوصاف پردازنده Ryzen 5 5600X داده‌ها را با سرعت خوبی پردازش می‌کند و نسبت به قیمت، عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهد.

پردازنده اینتل مدل Core i3 13100 Raptor Lake

به عنوان یکی از اقتصادی‌ترین CPUهای موجود، پردازنده مرکزی اینتل مدل Core i3 13100 Raptor Lake را معرفی می‌کنیم. این محصول با ۴ هسته و ۸ رشته، با معماری  Raptor Lake ساخته شده است. در صورت فعال شدن توربو بوست اینتل، سرعت پردازنده به ۴۸۰۰ مگاهرتز می‌رسد که برای پردازنده‌ای در سطح میان‌رده مناسب است.

از لحاظ گرافیکی، پردازنده گرافیکی یکپارچه UHD 730 اینتل، در نمایش تصاویر، عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهد. با این حال نباید انتظار اجرای بازی‌های گرافیکی سنگین را داشت. پردازنده پیش رو دارای سوکت پردازنده LGA-1700 است. به این معنا که با مادربردهای سری ۶۰۰ و ۷۰۰ اینتل سازگاری دارد. در مجموع اینتل، پردازنده پیش رو را برای مصارف عمومی و نه چندان سنگین تولید کرده است.

پردازنده مرکزی ای ام دی مدل Ryzen 5 7600X BOX

یکی دیگر از پردازنده‌های محبوب برند AMD مدل Ryzen 5 7600X است. این پردازنده ۶ هسته و ۱۲ رشته دارد و به خوبی از پس پردازش و اجرای برنامه‌ها و بازی‌های سنگین برمی‌آید. پردازنده پیش رو دارای معماری Zen 4 است و با مادربرد‌های دارای سوکت AM4 سازگاری دارد. معماری ذکر شده، توان بالای پردازنده مرکزی ای ام دی مدل Ryzen 5 7600X را نشان می‌دهد و گزینه‌ای ایده‌ال برای گیمرها و گرافیست‌هایی است که پردازش‌های سنگین انجام می‌دهند.

توان حرارتی این مدل پردازنده مرکزی ای ام دی، ۱۰۵ وات است. به این معنا که گرمای ایجاد شده توسط CPU را به خوبی مدیریت می‌کند. فرکانس پایه برابر است با ۴.۷ گیگاهرتز و در صورت افزایش به ۵.۳ گیگاهرتز می‌رسد.

یکی دیگر از مزیت‌های پردازنده Ryzen 5 7600X بهره‌مندی از کارت گرافیک یکپارچه AMD Radeon است که نیازهای گرافیکی کاربران را به خوبی تامین می‌کند. درمجموع اگر به دنبال پردازنده‌ای قدرتمند برای سیستم خود هستید، Ryzen 5 7600X  را میان گزینه‌های انتخابی‌تان قرار دهید.

پردازنده مرکزی اینتل مدل CORE i5 10400 Comet Lake TRAY

پردازنده‌های نسل ده اینتل بر اساس ویرایش سوم معماری 14 نانومتری اینتل ساخته شده‌اند و به فناوری  ntel Hyper-Threading مجهز هستند. پردازنده اینتل Core i5 10400 یکی از میان‌رده‌های خانواده  Comet Lake-S است. فرکانس آن بین ۲.۹ تا ۴.۳ گیگاهرتز است و می‌تواند به طور همزمان تا ۱۲ رشته را اجرا کند.

وجود ۶ هسته، ۱۲ رشته و ۱۲ مگابایت حافظه کش، آن را به گزینه‌ای محبوب برای گیمرها تبدیل کرده است. توان مصرفی آن ۶۵ وات است که از لحاظ انرژی بهینه محسوب می‌شود. برای پردازنده پیش رو با سوکت LGA 1200 و چیپ‌ست سری ۴۰۰ و ۵۰۰ سازگار است. درمجموع پردازنده مرکزی اینتل مدل Core i5 10400 نسبت به قیمت، عملکرد بسیار خوبی از خود ارائه می‌دهد و یکی از بهترین گزینه‌های اقتصادی موجود در بازار است.

سخن آخر

در مقاله راهنمای خرید CPU به مواردی که برای انتخاب پردازنده مرکزی توجه داشته باشید، پرداخته‌ایم. هنگام خرید بهتر است نوع نیاز خود را در نظر بگیرید و بر اساس آن پردازنده‌ای را انتخاب کنید که نسبت به قیمت، بیشترین کارایی را در اختیارتان قرار دهد. فروشگاه راهنمایی‌های لازم برای خرید CPU را در اختیارتان قرار می‌دهند. از طرف دیگر می‌توانید محصول مورد نظرتان را در سریع‌ترین زمان ممکن و با بهترین قیمت بخرید.

پرسش‌های متداول کاربران

در زمان خرید CPU به چه نکته‌ای باید اهمیت دهیم؟

موارد مختلفی وجود دارد که پیش از خرید CPU باید بدانید و در نظر بگیرید؛ برای مثال پردازنده مرکزی باید توسط مادربرد پشتیبانی شود. درواقع اگر مادربرد نتواند از پردازنده پشتیبانی کند یا باید پردازنده را پس فرستاده و تعویض کنید یا به فکر خرید مادربرد دیگری باشید.

عبارت K که در کنار پردازنده‌های اینتل قرار می‌گیرد به چه معناست؟

اصولا اینتل برای مشخص ساختن نوع کاربری پردازنده از علائم خاصی استفاده می‌کند که یکی از این موارد نیز افزودن حرف K است. پردازنده‌های اینتل که از این حرف استفاده می‌کنند یعنی قابل اورکلاک هستند و کاربر می‌تواند فرکانس پردازنده را افزایش دهد.